Nasze ostatnie podsumowanie polityki partii w kontekście ochrony parków narodowych ze szczególnym wyróżnieniem sytuacji wokół wycinki Puszczy Białowieskiej. Tu Ekowyborca przyjmuje stanowisko głoszone przez portal Nauka dla Przyrody, czyli że wycinka nie była uzasadniona. Do tego przyglądaliśmy się programom partii oraz jak dane partie zachowywały się w sejmie poprzedniej kadencji w kontekście inicjatywy obywatelskiej o ochronie parków.
Konfederacja – osłabienie ochrony parków
Politycy Konfederacji odgrywali przeważnie negatywną rolę w kontekście wycinki Puszczy Białowieskiej i tu hamulcowymi byli tacy politycy jak Robert Winnicki, Janusz Korwin Mikke, Krzysztof Drozdowski na różny sposób wspierali działania ministra środowiska Jana Szyszki w tym zakresie.
Tym niemniej warto zauważyć, że Ruch Narodowy, wchodzący w skład Konfederacji, deklaruje wsparcie dla rozwoju Parków Narodowych jako element patriotyzmu ekologicznego. Zgodnie z przesłanym Ekowyborcy stanowiskiem: „Ochrona biologicznej różnorodności w naszym ojczystym kraju jest ważnym i wartościowym celem polityki państwa. Jest to postulat historycznie bardzo bliski narodowcom – to właśnie narodowcy byli w XIX i XX wieku pionierami ochrony przyrody w Polsce oraz inicjatorami tworzenia pierwszych parków narodowych. Utrzymywanie wysokiego wskaźnika zalesienia, dbanie o parki narodowe i ochrona zagrożonych gatunków jest naszym obowiązkiem wobec przyszłych pokoleń Polaków.” Nie widzimy jednak, jak te deklaracje przekładają się na rzeczywiste działania w celu ochrony parków narodowych.
Kukiz’15 – stanowisko niespójne
Politycy tego ugrupowania stanęli po stronie rządu w zakresie walki o ochronę Puszczy Białowieskiej, a wycinkę uznali za konieczną. Winę za nią obarczyli poprzednie rządy. W samym programie Kukiz’15 brak jasno określonego zdania w temacie parków. Z kolei jednak poszczególni posłowie klubu Kukiz’15 jak Norbert Kaczmarzyk wyraźnie stawali w obronie parków narodowych.
.Nowoczesna – za utworzeniem nowych parków
W swoim programie .Nowoczesna postuluje wzmocnienie ochrony brzegu mordkiego i krajobrazu, zwiększanie powierzchni parków narodowych (w porozumieniu z lokalnymi społecznościami). Dodają też: „Jednocześnie umożliwimy na tych terenach pozyskiwanie runa leśnego, ale poza rezerwatami ścisłymi.”
PiS – osłabienie ochrony parków
Wątpliwa działalność PiS w Puszczy Białowieskiej, ale także w kontekście np. tzw. Lex Szyszko lepiej zrozumieć można analizując ich program wyborczy z 2015 roku, gdzie lasy wyraźnie są określane jako zasoby gospodarcze. Fragment programu: „Dążenie do poprawy jakości życia powoduje stałą potrzebę rozwoju, co jednak jest możliwe tylko dzięki eksploatacji zasobów przyrodniczych. Użytkowanie zasobów przyrodniczych to nasze prawo, ale równocześnie obowiązek zapewnienia trwałego dostępu do nich przyszłym pokoleniom. (…) W obecnym wydaniu formalno-organizacyjnym Natura 2000 jest przykładem jak unikatowe polskie żywe zasoby przyrodnicze zamiast być stymulatorem wzrostu, stały się barierą rozwoju gospodarczego. To nie tylko hamowanie procesu rozwoju gospodarczego Polski, ale także niszczenie polskiej bioróżnorodności.”
PO – wsparcie ochrony parków
W programie samorządowym PO zaproponowała ciekawy mechanizm subwencji ekologicznej, instrumentu wsparcia dla samorządów, na których obszarach znajdują się tereny o szczególnych walorach przyrodniczych. Jednocześnie deklarują, że rozwój gospodarczych nie może się odbywać kosztem unikatowej natury: „Wspólnym skarbem wszystkich Obywateli naszego kraju, są unikalne w skali światowej parki i rezerwaty przyrody, na czele z Puszczą Białowieską, ostatnim lasem pierwotnym w Europie. (…) Dewastacja środowiska naturalnego jest jedną z największych krzywd, jakie możemy wyrządzić naszej Ojczyźnie I przyszłym pokoleniom. Nie usprawiedliwia jej rozwój gospodarczy.” Na plus PO można też policzyć to, że deklarowali wsparcie dla inicjatywy obywatelskiej o parkach narodowych w poprzedniej kadencji sejmu (za Dzikie Życie).
Na minus – brak realnych działań w tym zakresie w ciągu 8 lat ich rządów.
PSL – osłabienie ochrony parków
PSL w programie nie pisze nic o parkach narodowych, za to szczególną ochroną chcą objąć Lasy Państwowe: „Polskie lasy to nasze wielkie, naturalne dziedzictwo. Proponujemy wpisanie Lasów Państwowych do Konstytucji. W ten sposób należycie będą chronione przed decyzjami inspirowanymi prywatnym, ekonomicznym czy rządowym interesem.” Choć ten fragment daje pewne pole do optymizmu, warto pamiętać, że w latach 2012-2015 roku to właśnie Polskie Stronnictwo Ludowe w dużej mierze storpedowało prace sejmowe nad inicjatywą obywatelską w sprawie parków narodowych.
Razem – za utworzeniem nowych parków narodowych
W stanowisku z 25 stycznia Razem deklaruje: TWÓRZMY I WZMACNIAJMY PARKI NARODOWE
„Znowelizujemy ustawę o ochronie przyrody celem „odblokowania” możliwości poszerzania i tworzenia nowych parków narodowych. Włączymy całą Puszczę Białowieską w obszar parku narodowego oraz będziemy dążyć do stworzenia nowych parków takich jak: Jurajski, Turnicki, Mazurski, Szczeciński, Dolnej Odry. Nowe prawo jednocześnie zagwarantuje odpowiednie subwencje oraz stworzenie planu rozwoju dla gmin leżących na terenie obszarów Natura 2000 (w tym parków narodowych). Ponadto, wzmocnimy zespoły istniejących już Parków Narodowych i Krajobrazowych zasobami ludzkimi i finansowymi.”
SLD – mało konkretne
W 2016 roku SLD deklarowało jedynie zmiany w zakresie roli Ministerstwa Środowiska w kontekście ochrony przyrody. W późniejszych stanowiskach deklarowali jednak poparcie dla objęcia całej Puszczy Białowieskiej parkiem narodowym. Warto jednak pamiętać, że w poprzedniej kadencji sejmu poseł Eugeniusz Czykwin (SLD) był jedną z głównych winnych zakończenia prac sejmowych nad inicjatywą obywatelską w sprawie parków narodowych. nad
Wiosna – za utworzeniem nowych parków narodowych
Wiosna deklaruje powołanie rzecznika / rzeczniczkę praw przyrody, objęcie ochroną najcenniejszych polskie lasy. Robert Biedroń deklarował, aby parkiem narodowym objąć całą Puszczę Białowieską. W programie można też wyczytać: „Uznajemy prawo do dzikiej przyrody za jedno z praw obywatelskich, a budowanie dumy narodowej i nowoczesnego patriotyzmu jest możliwe także w oparciu o symbole takie jak chroniona Puszcza Białowieska, chroniona populacja wilka i żubra.”
Zieloni – za utworzeniem nowych parków narodowych
Zapisy o ochronie i rozbudowie Parków Narodowych można znaleźć w programie partii. Jednocześnie w kwietniu 2019 roku partia wypuściła stanowisko Cała Polska Pełna Parków Narodowych, gdzie wzywa m.in. do potrojenie wielkości parków narodowych do 3% obszaru Polski, zwiększenia obszarów Natura 2000 do 25%. W tematach pokrewnych deklarują też chęć ochrony bezcennych lasów łęgowych, mokradeł i bagien i przebudowę Lasów Państwowych z sosnowych monokultur na różnorodne gatunkowo zalesienia.
